รายละเอียดของการสู่ขวัญและคำสูตรขวัญ(สวดขวัญ)ประเภทต่างๆ
บาศรีพระพุทธรูป
ศรี ศรี ปีเดือนแกมถึงเขต พระสุริเยศเข้าสู่ราศรี ผิจ๊กปุน เป็นปี เป็นเดือน เป็นวัน มื้อนี้แม่นมื้อ ......... (ให้บอกวัน, เดือน, ปี ปัจจุบัน) วันนี้เป็นวันมหามงคลอันวิเศษ ฝูงข้าทั้งหลาย ยอมือถวายใส่เกษเกล้า นบพระเจ้า ตนมีรัศมีรังษี ถึงเดือนปีมาไต่เต้า องค์พระเจ้าจึงเสด็จลีลา มีวรรณางามสพาส ข้าพระพุทธเจ้าทั้งหลาย พร้อมกันมากราบไหว้บูชา ฝูงข้าทั้งหลายเอากันมา ขัดลูปไล้ เพื่ออยากได้ดังคำมักคำปรารถนาแห่งฝูงข้าทั้งหลาย บ่ได้มีใจทึบหนา จึงได้ก้มกราบ บาทบาทา ไหว้พระเจ้าตนลือชาเฮืองโลก เพื่ออยากให้สมโชคดั่งคำปรารถนา บ่ได้คลาดแคล้ว ขอให้แล้วยังคำมักคำปรารถนา
ฝูงข้าทั้งหลายบ่มีใจทึบหนาด้วยโทษ ทั้งกริ้วโกรธโกรธา ฝูงข้าทั้งหลายจึงเอากันมา บายศรีสมโภชพระแก้วเจ้า ทั้งผู้เฒ่าและปานกลาง ทั้งสาวฮามและเด็กน้อย เขามีใจชื่นช้อย เลื่อมใสดี ฝูงข้าทั้งหลายจึงได้มาขัดสีสรงเกษ ตามอุปเทศผู้หวังผล ฝูงข้าทั้งหลายยังได้กระทำ เพียรสร้างกุศลหลายหลาก จึงได้มาอุปฐากเจ้าทรงธรรม ผู้ได้นำคำสอนผายโผด สัตว์โลกให้พ้น จากโอฆะสงสาร ขอให้เถิงนิรพานอันล้ำเลิศ ฝูงข้าทั้งหลายบ่ได้เหมิดเสี่ยงความยินดี ต่อพระชินศรี ตนเป็นเค้า เป็นเจ้าแก่คน และเทวดาทั้งหลาย ตนมีรัศมีอันฮุ่งเฮืองบ่เศร้า ตราบต่อเท่า 5 พระ พันวัสสา
ฝูงข้าทั้งหลายยังปรารถนาต่างๆ บางผ่องปรารถนาเอาสมบัติอันมาก สมบัติหลากโลกีย์ เป็นเศรษฐีมูลมั่ง นับด้วยชั่งอสงไขย บางผ่องปรารถนาเป็นพระเจ้าจักรพรรดิราช ขอให้ได้ผาบแพ้ ในทวีปทั้ง 4 คัณนา บางผ่องปรารถนาเป็นอินทาธิราช ตนเป็นอาชญ์แก่เทวดาทั้งหลาย บางผ่อง ปรารถนาเป็นพระปัจเจกโพธิญาณอันล้ำยิ่ง ข้ามพ้นทุกสิ่งในโอฆะสงสาร บางผ่องปรารถนาเอา พระสัพพัญญุตตัญญาณอันล้ำเลิศ นำสัตว์ผู้ประเสริฐสู่นิรพาน บางผ่องปรารถนาเถิงอรหันตา มรรคญาณผายผ่อง หมดบาปแล้วแจ้งส่องดั่งคำมักคำปรารถนา ฝูงข้าฯทั้งหลายจงสัมฤทธิ์สวัสดี อยู่ทุกเมื่อ ด้วยความเชื่อพุทธคุณ
จัตตาโร ธัมมา วุฒิธรรม 4 ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ จงเจริญในขันธสันดาน แห่งฝูงข้าฯ ตราบต่อเท้าเข้าสู่เมืองแก้ว กล่าวแล้วคือว่า มหานีรพานทุกตนทุกคน ก็ข้าเทอญ นิพพานะ ปัจจัยโยโหตุ สาธุ สะทา ติฏฐะตุ พุทธะรูปัง สาวกานัง ปะติฏฐะกัง สาธุฯ
บาศรีพระเณร
ศรี ศรี สิทธิพระพรบวรอติเรก อเนกเตโช มโหฬฤกษ์ อธึกอัทธา อตุลคุณ พหุลเตโช ไชยะมังคะลัง สุรินทร์ อินทร์พรหม ยมยักษา สุนักขัตตา สุมังคะลา อุตตะมะโชค อุตตะมะโยค อุตตะมะดีถี อุตตะมะนาที มะหาสักขีพิลาส ด้วยอำนาจอันฤาชา อันฝูงข้าทั้งหลายหมายมาก้ม เกษา ให้ได้อยู่ในเพศสมณาคุณ เป็นดั่งบุญไขขอบ มากราบหมอบวันทา ญาติกามาพอหมู่ มา โฮมอยู่วันทา ทั้งอุบาสิกา อุบาสกยกขันโตก พาขวัญโชคนำมาแปลง นำมาแยงหลิงต่อ
ลูกหลานพ่อบวชเป็นสงฆ์ ถ้วนทุกองค์งามสะอาด ผิวผุดผาดผ่องใสสี ถือศีลดีครบบ่ขาด เป็นนักปราชญ์อาจารย์ เป็นสมภารน้อยหน่อ ผู้สืบต่อพระคัมภีร์ เป็นผู้มีบุญมาก ศีลหลายหลาก ตามทำนอง ถือตามครองครัดเคร่ง ขอให้เก่งทางธรรม จงจดจำเป็นยอดไปตลอดพรรษา ดั่งคงคา ไหลหลั่ง ให้เจ้านั่งเทศนา มีปัญญาล้ำเลิศ แสนประเสริฐเหลือหลาย อธิบายพระธรรมนำโชค ทาง โลกแลทางธรรม จงนำคำพระเจ้า เป็นหน่อเหง้ามีปัญญา ทรงวัสสาอย่าท้อถอยเฒ่า แผ่ผลเท่า ทรงสุตตนิกาย สูตรทั้งหลายอันล้ำยิ่ง จบทุกสิ่งวินัยธรรม ไขเป็นคำแจ้งจอด เท่าฮอดมหาปัฏฐาน มีทั้งลังกาวุตโตทัยไขเฮืองราช ให้เป็นอาชญ์มั่นเทียระฆา
ฝูงข้าทั้งหลายพร้อมกันมาถวายบูชา แก่สมเด็จสังฆราชามหาราชครู ภิกษุสามเณรเจ้า ดังนี้ ฝูงข้าจึงได้ปรารถนาต่าง ๆ บางผ่องปรารถนาเอาเข้าของมวลมาก สมบัติหลากโลกีย์ เป็น เศรษฐีมีรัตนะเนืองนอง เงินกองคำม้ามิ่ง นับด้วยสิ่งอสงไขย์ บางผ่องปรารถนาเป็นพระยาจักร- วัตติราช ขอให้ชนะขาดผาบแพ้ทวีปชมพู บางผ่องปรารถนา เถิงสัพพัญญุตัญญาณ นำสัตว์เข้าสู่ นิพพานอันวิเศษ บางผ่องปรารถนาเป็นพระปัจเจกโพธิญาณอันล้ำยิ่ง พ้นจากสิ่งสงสาร บางผ่อง ปรารถนาเป็นพระอรหันต์เป็นที่แล้ว อย่าให้แคล้วคำปรารถนา ขอจงให้อุดมสัมฤทธิ์ จงประสิทธิ์ แก่ฝูงข้าทั้งหลาย
จัตตาโร ธัมมา วุฒิธรรมทั้งหลายอย่าได้ห่าง อย่าได้ต่าง อย่าได้เขินเป็นหาด อย่าได้ ขาดเขินวัง จงสมหวังอานันต์เนก ให้เป็นเอกในศาสนา ให้รักษาพระธรรมพระสูตร ให้ได้พูดแก่คน ทั้งหลาย ให้ขยายพระธรรมตรัสแก่ ให้ได้แผ่พระธรรมวินัย จงอย่าลัยพุทธศาสน์ ไปประกาศแก่คน ทั้งหลาย ไปขยายทั่วชมพูทวีป ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าจงมาอยู่ในอาราม ขวัญเจ้าจ่งมางาม ในศีลธรรมองอาจ อย่าได้ขาดเสียสี อย่าได้มีหมองหม่น อย่าได้โค่นเพพัง ให้เจ้าฝังเป็นแก่น ให้ เจ้าแน่นดั่งศิลาแรง ให้เจ้าแข็งดังหินแสนก้อน อย่าได้ย้อนถอนเป็นดั่งเขาพระสุเมรุ บ่อเหงี่ยง ให้ เจ้าเที่ยงดั่งตาซิง ให้เจ้าอิงพระพุทธ อย่าได้ทรุดเอนเอียง ให้เจ้าสูงเพียงฟ้า ให้เจ้างามทั่วหล้า แดนไตร
ไปทางใดมีผู้แห่ ให้เป็นแก่ในศาสนา ให้สมปรารถนาในคำสอนพระพุทธเจ้า ทุกค่ำเช้า ภิกขาจาร อย่าหันเหศีลออก กิเลสลอกหนีหาย สมความหมายทุกอย่าง อย่าได้ห่างพระวินัย จงสดใสในธรรมเลิศ จงประเสริฐในศาสนา ขอจงให้อุดมด้วยจตุพรพิธพรชัยทั้งสี่ประการ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ อโรคยาอันถ้วนห้า ปฏิภาณอันถ้วนหก อธิปไตยะอันถ้วนเจ็ด จงเสด็จลงมารักษา ยังขันธสันดานแห่งเจ้าอาวาส และภิกษุสามเณรเจ้า ตราบต่อเท่าเข้าสู่พระนิรพานทุกตน ทุกองค์ ก็ข้าเทอญ
คำผูกแขนพระภิกษุสามเณร ฮ้ายกวาดหนี ดีกวาดเข้ามาใส่ ให้เจ้าไต่ ตามธรรม อยู่ในครองธรรมของพระเจ้า ทุกค่ำเช้าให้เจ้าอยู่สวัสดี ให้เจ้ามีชัยและผาบแพ้ กิเลสฮ้าย ฝูงหมู่พญามาร ขออย่าได้มาพาลและบังเบียด ขอให้พระคุรเจ้าจงมีอายุมั่นขวัญยืน ให้เป็นผืนฉัตร กั้ง เป็นที่ยั้งที่เผิ่งแก่ชาวพุทธทั้งหลาย ให้ได้ดังพระคาถาว่า
โส อัตถะลัทโธ สุขิโต วิรุฬโห พุทธสาสะเน
อะโรโค สุขิโต โหหิ สะหะ สัพเพหิ ญาตีภิ สาธุ
สู่ขวัญนาค
ศรี ศรี สุมังคะละ ศุภะสวัสดี อดิเรกไชยศรี สวัสดีจงมีแก่ผู้ข้าทั้งหลาย ทั้งเทพานาค ครุฑ เทวบุตร เทวดา อินทร์พรหม ยมราช ผู้องอาจกล้าหาญ จงได้บงการลงมาสู่ ลงมาอยู่เป็นชัย มงคลอันวิเศษ มื้อนี้พระเกตุเข้าสู่ราศรี เป็นวันดีสุดขนาด อินทภาสพร้อมตรียางค์ ทั้งนวางค์คาด คู่ ตั้งเป็นหมู่สอนลอนสอนลอน พระอาทิตย์จรจันทร์ฤกษ์ อังคารถึกมหาชัย พุธพฤหัสไปเป็นโยค ศุกร์เสาร์ได้อมุตโชคพร้อมลัคนา อันนี้ตามตำราว่าได้ฤกษ์ ถึกหน่วยว่าอุตมะราศรี
วันนี้เป็นวันดีอันประเสริฐ ถือว่าเลิศเป็นมุงคุล ปุนแปลงดีแต่งแล้วพาขวัญแก้วยกมา มีทั้งท้าวพระยา เสนาอำมาตย์ ทั้งนักปราชญ์มวลมา มีลุงตาพ่อแม่ มีเฒ่าแก่วงศา พร้อมกันมา ไหลหลั่ง มาโฮมนั่งอยู่สอนลอน ตาสะออนบุญหลายหลาก บ่พลัดพรากไปไกล มารวมใจชมชื่น ญาติบ้านอื่นมาหา จั่งได้ลาบิดามารดาออกบวช หวังไปสวดบำเพ็ญศีล ดั่งพระอินทร์ถวายบาตร พรหมราชยอพาน ถวายทานพระศรีธาตุ คราวพระบาทออกไปบรรพชา อยู่ฝั่งน้ำอโนมาพร้อม นายฉันท์และม้ามิ่ง ลายอดแก้มปิ่งสิ่งพิมพา ทั้งราหุลออกบวช ไปผนวชเป็นคนดี เจ้ามีใจในธรรม อันล้ำเลิศ ก่อนสิได้มาเกิดจากท้องมารดา ได้เลี้ยงมาเป็นอันยากเลี้ยงลำบากทุกวันคืน แม่ทนฝืน หนักหน่วงท้อง นอนเก้าเดือนเฮ็ดล่องง่องอยู่ในครรภ์
แสนรำพันฮักห่อ ลูกของพ่อดั่งดวงตา ออกจากท้องมารดาลูกเกิดมาเลิศแล้ว ได้ลูกแก้ว แม่นผู้ชายฝูงตายายก็ชมชื่น ยอยกยื่นเจ้าออกมา ญาติก็มาเอาผ้าห่อ ผู้เป็นพ่อฮักเหลือหลาย ตา กับยายเอาอาบน้ำ ทุกค่ำเช้าให้กินนม แม่นอนซมพ่อนอนกอด หอมแก้มฟอดยามไปมา ฮักดั่งตา ลูกแก่นไท้ เลี้ยงเจ้าใหญ่เป็นหนุ่มมา อยู่ชายคาเพียรอ่อน ชะส่อนหน้าใหญ่เป็นคน บ่ได้จนจักอย่าง บ่ได้ห่างไปไกล บ่ได้ไหลหนีจาก แสนลำบากเหลือหลาย ลูกผู้ชายจั่งได้บวชในศาสนา เจ้าก็คิดถึง คุณบิดามารดาเป็นอันยิ่ง จัดทุกสิ่งหามา เจ้าก็ลาพ่อแม่ ฮอดเถ้าแก่วงศ์วาน ได้จัดการพวกพี่น้อง ทั้งพวกพ้องมิตรสหาย บางผ่องศรัทธาหลายได้เสื่อสาด มีทั้งบาตรแลจีวร ตาออนซอนทั้งผ้าพาด ได้ไตรอาจบริขาร มาในงานบริโภค ได้ทั้งโตกถ้วยและคันที
เหล็กจานดีอันคมกล้า อันล้ำค่าบริขารสละทานบ่อึดอยาก มีหลายหลากมารวมกัน เผื่อ อยากเห็นพระจอมธรรมยอดแก้ว ยังบ่แล้วพระเมตไตย์ จอมพระทัยสุดยอด ทานตลอดกองบุญ เพื่อจักหนุนชูส่ง ญาติบ้านท่งบ้านใกล้และบ้านไกล มาโดยไวบอกข่าว ญาติบอกกล่าวกองบุญ หวังเอาคุณพระเจ้า ลูกหน่อเหง้าบรรพชา หวังให้พ้นโทษาและอนุโทษ ละความโกรธและความหลง จั่งได้ลงกองบวช อุปัชฌาย์จั่งได้สวดนิสัย ตามธรรมเนียมอยู่ในโบสถ์ ให้หายโทษที่จองจำ ทั้งเงิน คำออกจับจ่าย เป็นหนี้ไถ่ถอนหนี บ่ให้มีจักอย่าง ของต่าง ๆ ตัดหนี บ่ให้มีจักสิ่ง เป็นแก้วมิ่งพรหม- จรรย์ มารวมกันสุขสำราญฤาเดช ขอให้พ้นจากทุกข์เจตน์อยู่สวัสดี
จัตตาโร ธัมมา วุฒิธรรมทั้งสี่ คือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ อะโรคา ถ้วนทั้งสี่ ปฏิภาณอัน ถ้วนหก อธิปไตยอันถ้วนเจ็ด จงเสด็จมารักษา ว่ามาเยอขวัญเอย ข้อยจักเชิญเอาขวัญมาเฮ้า ข่อย จักเต้าเอาขวัญนาคมาโฮม ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าลงไปเล่นนะทีทองเมืองนาค นางสนมหนุ่ม น้อยชมช้อนให้ต่าวมา ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าไปเที่ยวเล่นชลธารอโนดาด ขวัญเจ้าไปเที่ยว เล่นกระแสน้ำฝ่ายไกล ขวัญเจ้าไปเที่ยวเล่นยมนาลอยล่อง ขวัญเจ้าไปเที่ยวห่องห้วยหาซ้อนหมู่สาว
ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัยเจ้าเคยไปค้างทางไกลเกาะแก่ง ขวัญเจ้าไปแห่งห้องสมุทรกว้าง ข่วงนะที ขวัญเจ้าไปอยู่ลี้นำหลืบหินผา ขวัญเจ้าไปชมขี่มัจฉาลอยเล่น ขวัญเจ้าไปวังกว้างให้มา เด้ออย่าได้อยู่ อย่าได้ป๋าพ่อแม่ไว้ทางพี่เผิ่นคอง ว่ามาเยอขวัญเอย ขวัญเจ้าอย่าได้ไปเดินเล่นไพร คีรีนอกเขต ขวัญเจ้าอย่าได้เดินประเทศเที่ยงทางไกล อย่าหลงไหลไพรป่า ขวัญเจ้าอย่าได้ไปซม หมู่ลิงและค่างเฒ่า หมู่นกเค้าแลเสือสิงห์ ควายกระทิงและแฮดซ้าง ว่ามาเยอขวัญเอย ให้เจ้าเข้า มาอยู่เข้ามาสู่ชายคา ให้เจ้ามาเตรียมตัวบวช ให้มาเข้าผนวชเป็นสงฆ์ ให้เจ้าลงมาอยู่ลงมาสมสู่ สังฆา ปฏิมายอดแก้ว ใจผ่องแผ้วเหลือหลาย ยามเดือนหงายอย่าได้ล่วง ให้เจ้าห่วงครองธรรม ให้ เจ้านำครองปู่ ให้มาอยู่จำศีลให้มากินข้าวบาตร มานั่งอาสน์นำสงฆ์ให้มาลงในโบสถ์ ละความโกรธ และโทษา ให้เจ้าได้เทศนาสอนสั่ง เป็นเจ้านั่งเป็นสมภาร ให้ได้เป็นอาจารย์นักบวช ให้ได้สวด ปาฏิโมกขัง ให้เจ้าฝังในศาสน์ ให้ฉลาดเหลือคน
ว่ามาเยอขวัญเอย จัตตาโร ธัมมา วัฑฒันติ อายุวัณโณ สุขัง พะลัง ขอให้เจ้าอายุยืนยาว วรรณาขาวผิวผ่อง ผิวเจ้าคองงามงอน คนสะออนครองผ้า งามสง่าถือศีล ไผได้ยินเสียงเทศน์ ประณมเกษเกษา ให้ลือชาศาสนาของพระพุทธเจ้า ให้นาคเจ้ามีเดชะ ให้ชนะฝูงมาร เป็นอาจารย์ ผู้วิเศษละกิเลสหายหนี ดั่งอินทราธิราชเจ้าภูมินทร์ ทั้งแดนดินโอยออนน้อย ทุกท่านพร้อมสาธุการ มาอวยพรชมชื่นให้เจ้ามีความรู้หลื่นสมภาร ไหว้อาจารย์ทุกเมื่อ
เฮืองเฮือแก้วเงินคำ บูชาธรรมอย่าได้ขาด ให้ฉลาดพระวินัย ให้สดใสปานแหวน ให้ถึง แก่นคำสอน คนสะออนซมซื่น ให้เจ้าหลื่นมนุษย์และเทวา อย่าได้คาขัดข้อง ให้เจ้าท่องพระบาลี ให้มีหวังครองสืบสร้างธุระอ้าง 2 ประการ เฮียนกรรมฐานให้ถี่ถ้วน ครบสิ่งล้วน 8 หมื่นสี่พันพระ ธรรมขันธ์ ด้วยปัญญาเร็วพลันตรัสส่อง สมองปล่องเร็วไว ศีลสดใสบ่ประมาท มีอำนาจในศาสนา อย่าโสกาโศกเศร้า ให้เป็นสาวกของพระพุทธเจ้าสืบพระศาสนา ด้วยพระคาถาว่า ไชยะตุ ภะวัง ไชยยะมังคะลา ไชยยะมหามุงคุล หนุนกันมาเนืองแน่นให้ได้นั่งแท่นแก้วเป็นเอกสังโฆ มียโส เกียรติก้อง จบในห้องกัมมัฏฐาน มีอรหันต์เป็นเค้า เข้าสู่นิรพาน ก็ข้าเทอญฯ สาธุ
คำผูกแขนนาค หิเนนะ พรัมมะจริเยนะ ขัตติยัง อุปะปัชชะติ มัชฌิเมนะ เทวัตตัง อุตตะเมนะ วิสุชฌะติ ฝ้ายเส้นนี้แม่นฝ้ายมุงคุล พระจอมบุญพุทธเจ้า เอามาให้ผูกแขน หลาน ให้เจ้าบวชนาน ๆ เป็นเถระเจ้า ให้เจ้าเป็นพระผู้เฒ่าผู้ทรงคุณ คนมาหนุนทุกค่ำเช้า ให้เจ้า ได้สอนลูกเต้าพอแสนคน ทศพลอันผ่านแผ้ว คือพระไตรปิฎกแก้วให้เลื่อนไหล นำสัตว์ไปข้ามโลก ให้เข้าพ้นจากโอฆะสงสาร ให้ไปถึงนิรพานทุกคน ทุกคน ก็ข้าเทอญฯ ชะยะสิทธิ ภะวันตุ เตฯ
การส่อนขวัญ
เมื่อคนตกต้นไม้ ตกใจเพราะตื่นงูหรือเสือ ตกรถหรือฝันเห็นแต่ที่นั่น แล้วไม่สบายมี อาการเจ็บ ๆ ป่วย ๆ กินไม่ได้นอนไม่หลับ เพื่อเรียกขวัญกลับคืน ปราชญ์โบราณอีสานท่านจะไป เรียกเอาขวัญในที่ ๆ เกิดเหตุนั้น ๆ ทางภาคอีสาน เรียกว่า "ส่อนขวัญ" การส่อนขวัญนี้ ท่านจะเอา กระติบข้าว หรือก่องข้าวที่ยังไม่ได้ใช้หรือที่ใช้แล้วแต่ใช้ใส่หมากหรือยาสูบ ที่สามารถเทออกไว้ได้ โดยไม่เปื้อน ท่านจะเอาเสื้อ เอากระจกเงาเล็ก ๆ เอาหวี เอาน้ำหอมของที่คนนั้นชอบใช้ เอาฝ้าย ผูกแขนใส่ไปด้วย 2 เส้น ใส่ในกระติบ แล้วไปตรงที่เขาตกต้นไม้ตกใจหรือที่ฝันเห็นบ่อย ๆ แล้วไม่ สบายนั้น ไปกันอย่างน้อยสองคน คนที่ขาดไม่ได้คือ ผัวหรือเมียหรือลูกของคนที่เราไปเรียกขวัญ นั้น เพราะขวัญนั้นจะดีใจ และรีบกลับมาเมื่อเห็นญาติมาเรียก
วิธีเรียกขวัญ เมื่อไปถึงแล้วหัวหน้าคณะก็จะเรียกด้วยความดี เช่นไปเรียกขวัญ นายมี ก็จะว่า
"พ่อมีเอย พ่อมีเอย อย่าสิมาอยู่ค้างกลางไฮ่แกมหมู่กา อย่าสิมาอยู่ค้างกลางนาแกมหมู่ ไก่ อย่าสิมาอยู่ค้างไพรกว้างบ่แม่นเฮือน มาสา มาเมืออยู่เฮือนอยู่ซานเฮา"
ช่วยกันเรียก ช่วยกันกู่หา เห็นมด แมลง หรืออะไรก็ตามตรงเข้ามาหา ให้รีบเปิดกระติบ ข้าวรับ ถ้าเป็นขวัญมันจะรู้จักของที่ตนเคยใช้ มันจะรีบเข้าไปทันที ทุกคนให้พูดว่า "พ่อมีมาแล้ว ไปกลับบ้านเฮา" ว่าแล้วก็ปิดกระติบข้าวสะพายกลับบ้าน ไปถึงบ้านก็เอากระติบไปตั้งไว้ข้างคนป่วย แล้วเชิญขวัญเข้าเนื้อเข้าตัว ด้วยเอาฝ้ายไปผูกที่แขน พร้อมกับพูดว่า
"ขวัญพ่อมีมาฮอดแล้วให้มาเข้าสู่ตัว โส อัตถะ ลัทโธ สุขิโต วิรุฬโห พุทธะสาสะเน อะโรโค สุขิโต โหหิ สะหะ สัพเพหิ ญาตีภิ" กล่าว 3 จบ
ถ้าเป็นผู้หญิงให้ว่า "สา อัตถะ ลัทธา สุขิตา วิรุฬหา พุทธะสา สะเน อะโรคา สุขิตา โหหิ สะหะ สัพเพหิ ญาตีภิ" สุดท้ายให้ว่า "พุทโธรักษา ธัมโมรักษา สังโฆรักษา เจ้าอย่าได้หนี ไปหนีมา ให้อยู่กับเนื้อกับตัวนี้ อมสะวาหะ" จบ
ข้อควรระวัง การเรียกขวัญนี้ ถ้าไม่มีคาถากันผีป่า ผีป่าจะไล่ขวัญเราหนี แล้วเข้ามา แทนที่ พอเอาเข้ามาหาคนป่วย ปล่อยเข้าตัวคนป่วย มันก็จะกินคนป่วย คนป่วยจะยิ่งทรุดหนัก และจะตายเร็วเข้า ดังนั้น ก่อนจะเรียกขวัญนั้นให้เสกคาถากันผีป่าก่อนว่า "พุทธัง วันทามิ ธัมมัง วันทามิ สังฆัง วันทามิ ข้าฯ ขอไหว้พระพุทธเจ้า พระธรรมเจ้า พระสังฆเจ้า ขออานุภาพของ พระรัตนตรัย จงขจัดผีป่าออกไปอย่าให้เข้ามาใกล้ ขอให้เอิ้นขวัญ ............ (ออกชื่อของคนที่เรา ไปเรียกขวัญ) ผู้ป่วยไข้ให้กลับบ้าน ขอให้เรียกเอาเข้ามาในกระติบเดี๋ยวนี้ ก็ข้า เทอญฯ
คำกล่าวผูกแขนต่าง ๆ
ผูกแขนบ่าวสาวแต่งงาน
อมศรี อมศรี ฝ้ายเส้นนี้แม่นฝ้ายพระยาแถน ป่อนแขนมาพ่อสิผูก เอาเป็นลูกของ พระยา ผูกก้ำซ้ายให้ขวัญเจ้ามา ผูกก้ำขวาให้ขวัญเจ้าอยู่ ให้เป็นคู่เทียมสอง ให้ปรองดองฮักห่อ อยู่นำพ่อคูณเฮือน หลายปีเดือนให้เจ้าได้ลูกน้อย ทั้งข้อยข้าแลเงินคำ มีผู้นำเงินล้าน มีผู้ให้บ้าน หลังงาม มีนาทามพันไฮ่ มีหมูหมาเป็ดไก่ช้างม้าและงัวควาย นอนตื่นสวยให้เจ้าได้เงินล้าน ออก จากบ้านอย่าได้มีศัตรู ให้มีผู้ส่อยซูขนหาบ มีโชคลาภเนืองนอง มีข้าวของเต็มอั่ง ให้เจ้าได้นั่งเป็น เศรษฐี สองสามีจงควรคู่ ให้ทั้งสองเจ้าอยู่ถาวร ยามกินนอนอย่าอึดอยาก ของเหลือปากโภชนะ อาหาร มีลูกหลานเต็มเหลือหลาก อย่าอึดอยากแนวใด๋ ให้ไปไวมาค่อง ให้ได้ท่องศีลธรรม จ่มมำๆ ไหว้พระเจ้า ให้เป็นพ่อเฒ่าแม่เฒ่าทั้งสอง ให้ได้ถือไม้เท้ายอดทอง ถือตะบองยอดเพชร อย่าได้บก เป็นหาดอย่าได้ขาดเขินเป็นวัง ให้สมหวังเหลือเหตุ ให้เป็นดั่งพระเวสสันดร คนออนซอนเหลือ หลาก มีลูกมากปานกะปูยามนา อุ อะ มุ มะ มูลมา สะวาหุมฯ
ผูกแขนทั่วไป
ฝ้ายอันนี้แม่นฝ้ายพระพรหม พระบรมมหาราช เครือเขากาดป่อนลงมา มีคาถาพระ อุปคุตอยู่นำ มีคาถายอดพระธรรมครบถ้วน พระยาอินทร์ล้วนส่งด่วนมาหา ส่งลงมาว่าให้ลูก ว่า ให้ผูกเอาขวัญ ว่าสมควรผูกไว้ ให้เป็นใหญ่ในโลกา ขวัญเข้ามาผูกแขนข้อ ผูกเอาหน่อคูณเฮือน ให้เจ้าใสปานเดือนอย่ามีเมฆ ให้เป็นเอกในเมืองคน อย่ายากจนอึดอยาก ยามเจ้าปากมีคนถาม ผิวพรรณงามผุดผ่อง สีใสส่องดั่งทองทา ยามไปมาอย่าอืดอาด ยัวระยาตรดั่งพระยาช้างสาร กับ ทั้งบริวารพอหมื่น ให้ล้นหลื่นคนทั้งหลาย มีหญิงชายเป็นข้อยข้า มีช้างม้าโตงาม มีคนหามแหนแห่ ให้เจ้าดีกว่าพ่อกว่าแม่ทั้งหลาย มีของขายเต็มบ้าน มีอยู่ฮ้านเนืองนอง มีนาหนองและนาห้วย มี คนช่วยการงาน อายุนานปานพระอุมา และนางวิสาขะสุขเลิศ แสนประเสริฐดั่งนางผุสดี มีขันติ ดั่งพระเตมีใบ้ ให้เจ้าใหญ่ดั่งพระอิศวรอยู่เขาไกรลาศ งามองอาจดั่งพระนารายณ์ บ่มีไผมาท่อ คือ น้อยหน่อสีดา มีปัญญาดั่งศรีปราชญ์ ให้ฉลาดดั่งศรีธนญชัย คิดอันใดให้เจ้าได้ดั่งคำมัก คำ ปรารถนา มะ อะ อุ อุ มะ นะ ชา ลิ ติ สาธุฯ
ผูกแขนเด็กน้อย
ศรี ศรี ด้ายเส้นนี้แม่นด้ายพระยาพาลีผู้มีอำนาจ ผู้องอาจในขีดขีน กับทั้งพ่อพระยาอินทร์ แถนลอแถนหล่อ ส่งมาให้น้อยหน่อลูกพระอิศวร บรบวรทุกสิ่ง ให้เป็นมิ่งมุงคุล ว่าบุญเจ้าเกิดมาแต่ แถน ว่าแนนเจ้ามาแต่ฟ้า พระหน่อหล้านอนอู่สายไหม จอมพระทัยแก้วแก่น ผูกแขนข้างซ้ายให้ เจ้าเป็นพระยา ผูกข้างขวาให้ได้เป็นเอก ให้ได้พรพระปัจเจกอรหันต์ มารวมกันอยู่กับพ่อ ผู้เผิ่นก่อ แปลงมา กับมารดาผู้ให้จู้ให้เจ้าอยู่นอนเปล อย่าหันเหไปอยู่ป่า ให้เจ้ามาอยู่ท่าในโฮง ถึงสามโมง ให้เจ้าด่วน อย่าไม่วนอยู่ในไพร สัพพะเสนียดจัญไรจงหายหนี ให้เจ้าสุขีตราบเท่าอายุเจ้าได้ฮ้อย ขวบพันวัสสา ทีฆายุตา สะทา โสตถี ภะวันตุ เตฯ ส
ขอขอบคุณบทความ www.baanmaha.com
ขอขอบคุณบทความ www.baanmaha.com
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น